طلاق یکی از مهمترین نهادهای حقوقی در نظام خانواده است و به معنای پایان رسمی و قانونی رابطه زناشویی میان زن و مرد محسوب میشود. این اتفاق زمانی رخ میدهد که ادامه زندگی مشترک برای یکی یا هر دو طرف امکانپذیر نباشد و بهناچار یا با توافق، تصمیم به جدایی گرفته شود. در ایران، صدور حکم طلاق زیر نظر دادگاه و بر اساس مقررات قانون مدنی انجام میشود تا تکلیف حقوق مالی، حضانت فرزندان و سایر مسائل مرتبط روشن گردد.
طلاق از نظر نوع و نحوه اجرا به چند دسته تقسیم میشود. طلاق رجعی متداولترین نوع طلاق است که در آن مرد میتواند در مدت عده بدون نیاز به عقد مجدد به همسر خود رجوع کند. در مقابل، طلاق بائن قرار دارد که پس از وقوع آن امکان بازگشت زوجین بدون عقد جدید وجود ندارد. این نوع شامل طلاق زن یائسه، طلاق قبل از نزدیکی و همچنین سهطلاقه شدن زن است.
طلاق توافقی یکی از روشهای رایج در سالهای اخیر است. در این شیوه، زن و مرد درباره مهریه، نفقه، حضانت و سایر موارد به توافق میرسند و دادگاه صرفاً برای ثبت و صدور حکم اقدام میکند. این نوع طلاق معمولاً سریعتر و با تنش کمتر انجام میشود. همچنین طلاق خلع و مبارات به مواردی اطلاق میشود که جدایی بر اساس کراهت صورت میگیرد؛ در خلع زن از شوهر کراهت دارد و مالی به او میبخشد تا طلاق بگیرد، در مبارات هر دو طرف از هم کراهت دارند و زن مالی تا سقف مهریه به شوهر میدهد تا جدایی انجام شود.
حقوق زن در زمان طلاق
قانونگذار برای حمایت از زنان پس از جدایی، حقوق متعددی در نظر گرفته است که دانستن آنها برای هر زنی ضروری است:
- مهریه: مهمترین حق مالی زن است و حتی بعد از طلاق هم قابل مطالبه میباشد مگر اینکه زن آن را ببخشد.
- نفقه: در طلاق رجعی، مرد موظف است تا پایان مدت عده هزینههای زندگی زن را بپردازد.
- اجرتالمثل ایام زوجیت: مبلغی بابت کارهایی است که زن در خانه انجام داده ولی شرعاً وظیفهای بر عهدهاش نبوده است.
- نحله: در طلاق به درخواست مرد، ممکن است دادگاه مبلغی را به عنوان نحله برای جبران زحمات زن تعیین کند.
- حضانت فرزندان: مادر تا ۷ سالگی حق حضانت فرزند را دارد و پس از این سن نیز حق ملاقات و دریافت نفقه فرزند از پدر برای او محفوظ است.
- عدم لزوم عده برای زن یائسه: زن یائسه پس از طلاق نیازی به گذراندن عده ندارد و میتواند بلافاصله ازدواج مجدد کند، اما همچنان حق دریافت مهریه و سایر حقوق مالی خود را دارد.
- حق طلاق مشروط: در صورتی که شروطی مانند ترک انفاق، غیبت طولانی یا ازدواج مجدد مرد بدون اجازه در عقدنامه ذکر شده باشد، زن میتواند با استناد به آنها درخواست طلاق کند.
آگاهی از این حقوق به زنان کمک میکند تا با اطمینان و آرامش بیشتری وارد روند طلاق شوند و از تضییع حقوقشان جلوگیری کنند.
نقش وکیل در فرآیند طلاق
مشورت با وکیل متخصص خانواده میتواند روند طلاق را سادهتر و سریعتر کند. وکیل با آگاهی کامل از قوانین و رویههای دادگاه، میتواند بهترین استراتژی را برای حفظ حقوق زن ارائه دهد، مدارک لازم را آماده کند و از پیچیدگیهای حقوقی بکاهد. مراجعه به موسسات حقوقی معتبر مانند موسسه آرکا وکیل میتواند تضمینکننده آگاهی کامل از حقوق و طی شدن صحیح مراحل قانونی باشد.
منبع: سایت خبری بصیرت
